Özellikle hamile olan veya bebek düşünen birçok kadın çalışanın yeni yıla girilmesi ile birlikte kadın çalışanların 2019 yılında ne kadar doğum izni kullanacakları önemli bir soru haline geldi. Doğum izinleri ister kamu isterse özel sektörde çalışsın tüm kadın çalışanların için temel bir fark ve her kadın bu haktan eşit olarak faydalanma imkanına sahip. Benzer şekilde aynı eşitlik tabi ki doğum izni parası için de geçerlidir.
Doğum İzni Değişti Mi?
İster kamuda isterse özel sektör kurumlarında çalışıyor olsun her kadının kanunen doğum öncesi 8 hafta ve yine doğum sonrası 8 hafta olmak üzere toplamda takribi olarak 4 aylık bir doğum sgk doğum izni hakkı vardır. Ve yine kanunla belirlenmiş olarak bu yasal doğum izni süresince iş yeri ister kamu kurumu isterse özel sektör kurumu olsun bu doğum iznini çalışana kullandırmak ve ayrıca bu süre boyunca çalışana aynen maaşını ödemek durumundadır. Burada şayet çalışan kadının şayet birden daha fazla çocuğa hamile olma durumu varsa bu durumda doğum sonrası alacağı doğum izni süresi iki hafta daha uzar ve 8 haftadan 10 haftaya çıkar. Diğer yandan şayet kadın 8 haftalık doğum öncesi iznine ayrılmış ancak buna karşı doğum 7 hafta içinde gerçekleşmiş ise bu durumda kalan 1 haftalık doğum öncesi izni doğum sonrasına yansır ve doğumdan sonra 1 hafta daha ilave izin kullanabilir.
Özel Sektörde ve Kamu Sektöründe Doğum İzni Farklı Mı?
Doğum izni süresi kadının çalıştığı kurum veya aldığı maaş ile alakalı değil tamamen doğum durumunun kendisi ile alakalıdır. Yani kamu veya özel sektör doğum izni maaşı gibi bir ayrım yoktur. Bu sebeple kamu kurumunda da çalışsa veya özel sektörde de çalışsa her kadın doğum öncesi ve sonrası olmak üzere toplam 16 hafta doğum izni hakkına sahiptir. Keza aynı durum süt izni için de geçerlidir. Hangi alanda çalışırsa çalışsın doğum yapmış olan tüm kadınlar yasal doğum sonrası izinleri bittikten sonra günlük 1,5 saat çocukları 1 yaşına gelene kadar süt iznine veya başka bir deyişle emzirme iznine sahiptir. Ayrıca yine kadınların bu süt iznini birleştirme ve haftada bir gün işe izinli olarak gelmeme hakları da söz konusudur.
Doğum İzni Ücretli Midir?
Doğum izni bahsettiğimiz üzere ücretli bir izindir ve tüm iş yerleri bu izni kullanan kadınlara 16 hafta boyunca aldıkları maaşı aynen ve hiçbir kesintiye uğratmadan ödemek durumundadır. Şayet bu süre boyunca maaş ödenmezse veya kadın işten uzaklaştırılmaya çalışılırsa bu durumda hem doğum yapacak olan kadının bu maaşını yasal yollardan alma hakkı vardır hem de diğer yandan bu süre zarfında maaş vermeyen iş yerlerine devlet tarafından uygulanacak ceza ve yaptırımlar söz konusu olur. Bu açıdan doğum izni parası hesaplama konusunda herkes kendi normal zamanda aldığı maaşı baz alarak hesaplama yapabilir.
Doğum İzni Nasıl Hesaplanır?
Esas olarak doğum izni hesaplama konusu bahsettiğimiz üzere her çalışan kadın için aynı kriterler baz alınarak kolaylıkla yapılabilir. Özet olarak tek çocuk dünyaya getiren bir kadının toplam doğum izni hakkı 16 haftadır. Örnek vermek gerekirse; Ayşe Hanım hamile ve doktor tarafından bildirilen tahmini doğum tarihinden 8 hafta önce işten doğum iznine ayrılıyor ancak izne ayrıldıktan sonra 4 hafta içinde erken doğum yapıyor. Bu durumda doğum öncesi izninde kalan 4 hafta izni doğum sonrasına eklenecek ve doğum sonrasında 8 + 4 toplam 12 hafta daha doğum izni kullanacaktır.
